مدت زمان کوناهی از معرفی اینترنت غیر حجمی توسط شرکت های ارائه کننده خدمات اینترنتی می گذرد که در راستای یک سیاست کلی از طرف ئزیر ارتباطات و فناوری به همه شرکت ها ابلاغ شد.

تعرفه های اینترنت غیرحجمی با شاخصه ای جدید تحت عنوان سیاست مصرف منصفانه (Fair Use Policy) بر عهده‌ی شرکت‌های خدمات‌دهنده‌ی اینترنتی قرار گرفت. 

حتما به خاطر دارید که در طرحِ اولیه‌ی وزارتِ ارتباطات که در اواخرِ کار دولت قبلی تهیه و اعلام شد، میزانی تحتِ عنوان «سقفِ مصرف» در بسته‌های اینترنتی لحاظ شده بود که با توجه به قیمت و سرعتِ انتخاب‌شده متغیر بود. این طرحِ ناشیانه با چنان محدودیت‌های عجیبی مواجه بود که از همان ابتدا با مخالفتِ شدید کاربران مواجه شد و سپس با درخواستِ آذری جهرمی - که کاندیدای اصلیِ تصدی پست وزارت در آن زمان بود - متوقف شد. طرح جدید پس از بررسی طولانی‌مدت و وعده‌ی وزیر برای ارائه‌ی طرحی بهتر، سرانجام پس از چند ماه رونمایی شد و علاوه بر ارائه‌ی سرعت‌های مختلف با قیمت‌های ثابت، میزانِ سقفِ حجمی در آن حذف شد و جای خود را به تعریفِ جدیدی تحت عنوانِ «مصرفِ منصفانه» داد و تعیینِ جزئیاتِ آن هم به گفته‌ی وزیر، برای ایجادِ رقابتِ بیشتر به عهده‌ی شرکت‌های اینترنتی گذاشته شد.

سیاستِ مصرف منصفانه (FUP)، سابق بر این در ایران در بسته‌های اینترنتی کاربردی نداشت و آنچنان شناخته‌شده نبود؛ ولی سال‌ها است که در دنیا با تعریفی مشخص اما متفاوت در کشورهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. چند سال پیش هنگامی که سرویس‌های نامحدود در دنیا رایج شد، برخی خدمات‌دهند‌گان اینترنتی برای کنترل کیفیت و سرعت روی شبکه‌ی و پیشگیری از اِشغال پهنای باند توسط معدود کاربرانِ پُرمصرف خود، ناچار به اتخاذ تصمیمِ جدیدی شدند که سیاست مصرف منصفانه نام گرفت و سرویسِ نامحدود کاربران را منوط به رعایتِ شرایطی خاص در الگوی مصرف می‌کرد. اما در ایران معرفیِ میزانِ مصرفِ منصفانه از سوی ISP-ها از همین ابتدا با تعریفی یکسان با محدودیتِ حجمی سقفِ دانلود اشتباه گرفته شد و شرکت‌ها با مقادیری بسیار پایین مثل ۵۰ یا ۶۰ گیگابایت در بالاترین سرعت‌ها، شروع به معرفی سرویس‌های خود کردند.

این محدودیت با پیرویِ سرویس‌دهندگان دیگر و اتخاذِ الگوی مشابه همراه شد و برای بالاترین سرعت‌های بستر ADSL هم سقف‌هایی کمابیش در حد بسته‌های حجمیِ قبلی در نظر گرفته شد. این موضوع به روشنی نشان می‌داد که این شرکت‌ها پس از سال‌ها فربه شدن از قبالِ گران‌فروشی سرویس‌های حجمی، در برابر تغییرِ شرایط و تن دادن به قیمت‌های معقول‌تر مقاومت می‌کنند و به ارائه‌ی طرح‌های منصفانه‌ای که قرار است بر مبنای سیاستِ مصرف منصفانه باشد، به آسانی تن نمی‌دهند؛ یا دستِ کم سیاست مصرف منصفانه را منصفانه برای درآمدِ خود و نه برای هزینه‌ی مشتری در نظر می‌گیرند. همچنین نگرانی از تبانیِ شرکت‌های مذکور برای ارائه‌ی سقفی پایین برای مصرفِ منصفانه هم وجود داشت.

هنوز چند روزی از معرفی طرح‌ها نگذشته بود که برخی شرکت‌ها با هدفِ جذبِ مشتریانِ شرکت‌های خدماتی بزرگ‌تر، در طرح‌های خود تجدید نظر کردند و سقفِ مصرفِ بالاتری برای بسته‌های خود وعده دادند. این حرکت به داغ شدنِ رقابت برای ارائه‌ی پیشنهاداتِ بالاتر بین شرکت‌های مختلف منجر شد و برخی شرکت‌ها برای چندمین بار مجبور شدند در تعرفه‌های اعلامیِ خود تغییراتی ایجاد کنند.

شکی نیست که طرحِ جدید در نگاه کلی چه از نقطه نظرِ قیمت و چه میزانِ حجمی که در اختیار کاربران قرار داده است، نسبت به طرح‌های قبلی پیشرفتِ قابل توجهی محسوب می‌شود؛ اما در عینِ حال هنوز با تعریفِ جهانی FUP در سال ۲۰۱۷ و میزانِ مرسوم آن در دنیا فاصله‌ی محسوسی دارد. از طرف دیگر، واگذار کردنِ سقفِ مصرف منصفانه به سرویس‌دهندگان تصمیمی زیرکانه و ثمربخش بود و سبب شد که برخی ISP-ها برای عقب نماندن از دورِ رقابت، در مدتی کوتاه میزانِ پیشنهادی مصرف منصفانه در پیشنهاداتِ خود را افزایش دهند. رقابت از نوع سالم در همه حال به نفع مشتریان نهایی خواهد بود و خدماتِ اینترنتی هم از این قاعده مستثنا نیست.

براي دريافت اخبار جديد با ليمو سبز همراه باشيد.